عکاسی از پرندگان، خصوصا پرندگان وحشی می تواند چالش بزرگی باشد. مقالات بسیار زیادی در اینترنت وجود دارند که همه چیز درباره ی عکاسی از پرندگان، از ” نکاتی در باره ی عکاسی از پرندگان” تا ” هنر عکاسی از پرندگان” را تحت پوشش قرار می دهند. اما متوجه شدم که همه آنها جرییات کافی را ارائه نمی دهند و اطلاعات لازم برای یک عکاس آماتور را شامل نمی شوند.
بعد از چندین و چند سال عکاسی از پرندگان، تصمیم گرفتم که این مقاله آموزشی ” چگونه از پرندگان عکاسی کنیم؟” را بنویسم و در آن به هر آنچه در مبحثِ ثبت عکسهای خوب از پرندگان وجود دارد اشاره کنم. از آنجاییکه اکثر عکاسان پرندگان این روزها با دوربین دیجیتال کار می کنند راهنمای زیر بسیار مناسب برای دوربینهای دیجیتال است. اگر هنوز با دوربین های فیلمی عکاسی می کنید کافیست از بخشهایی که مربوط به عکاسی فیلمی نمی شوند ( مانند فرمت RAW) صرفنظر کنید.
بخشهایی از این مقاله برای پرنده شناسی و رصد پرندگان کاربرد دارد بنابراین اگر پرندگان را دوست دارید و می خواهید توانایی نزدیک شدن به آنها را داشته باشید و آنها را از نزدیک ببینید فقط بخشهای 3 و 4 این مقاله را مطالعه بفرمایید.
چگونه از پرندگان عکاسی کنیم؟
یا راهنمای قدم به قدم برای پرنده گرافی
1) در ابتدا – تجهیزات شما
متاسفانه تجهیزات عکاسی، مهمترین قسمت عکاسی از پرندگان وحشی است. صحبت عکاسی از پرندگان با دوربین های کامپکت یا DSLR با لنز واید را فراموش کنید. مگر پرندگانی مانند اردکها و غازها که ترسی از مردم ندارند و شما می توانید به آنها نزدیک شده و عکاسی کنید. اگر میخواهید از پرندگان وحشی عکس بگیرید خودتان را برای خرید یک DSLR سریع، با یکی دو لنز تله فوتو آماده کنید.
خب، چه DSLR هایی مناسب عکاسی با سرعت عمل بالا هستند؟ پیشنهاد من یک دوربین سریع با حداقل سرعت شاتر 1/2000 ثانیه و توانایی عکاسی پیاپی بین 6 تا 9 فریم بر ثانیه می باشد. اگر میخواهید به بهترین نتیجه دست یابید به یک سیستم اتوفوکوس خوب که فوکوس سریعی به شما بدهد نیز نیاز دارید. همه DSLR های امروزه قابلیت سرعت شاتر 1/2000 و سریعتر را دارند. عکاسی پیاپی سریع (تعداد فریم بر ثانیه ) و اتوفوکوس خوب یعنی یک دوربین حرفه ای مانند نیکون های d300/d700/d3 و کانن های 50d/1d/1ds که کاملا برای سرعت عمل بالا در عکاسی حیات وحش مناسب هستند.
اما اگر شما هم اکنون یک DSLR سطح مبتدی دارید به این معنا نیست که نمی توانید از پرندگان عکاسی کنید. فقط به این معنی است که ممکن است از رسیدن به ثبت های خوب باز مانید. چرا که دوربین شما به اندازه کافی سریع عمل نمی کند. مهمترین نکته ای که باید مد نظر داشته باشید این است که دسترسی به فوکوس سریع (چه در دوربین چه در لنز)، خیلی مهمتر از قابلیت عکاسی پیاپی دوربین (تعداد فریم بر ثانیه) است.
اولین سوالی که مطرح می شود: چه لنزهایی برای عکاسی از پرندگان مناسب هستند؟ جواب دادن به این سوال سخت است. چون به این بستگی دارد که شما می خواهید چقدر پول برای لنز هزینه کنید.
بهترین عکاسان پرندگان در دنیا به شما خواهند گفت که نمی توانند بدون لنزهای 500mm و 600mm زندگی کنند و ترجیحا با لرزشگر اپتیکال (optical stabilization) و مبدل های لنز (TeleConverters) ؛ نیکون 500mm f/4 VR اخیرا 8500 دلار بفروش می رسد در حالیکه 600mm f/4 VR تقریبا حدود 10,300 دلار است. اینها خیلی گران قیمت هستند و فقط حرفه ای هایی که کیف پر پول دارند و می توانند با فروختن عکسهایشان به مردم درآمد کسب کنند قادر به خرید این لنزها هستند. اگر شما یکی از آنها هستید بهترین ترکیب چنین خواهد بود: (Nikon D3s + 600mm f/4 VR + 1.4/1.7 TC(TeleConverter که همه روی هم چیزی حدود 15000 دلار برای شما آب میخورد و بهترین کارآیی و دید ( دور دست ) را به شما می دهند.
بعلاوه شما مجبورید یک سه پایه خوب و محکم ، و ملزومات دیگری مانند باطری و کارت حافظه و … بخرید که جمعا دو سه هزار دلار دیگر برای شما هزینه دارند. یک انتخاب کم حجم تر و قابل حمل تر مانند Nikon 300mm f/2.8 +1.4x/1.7x TC و یا Nikon 200-400mm f/4.0 + 1.4x TC نیز نتایج بسیار عالی دارند و حدود 5 تا 6 هزار دلار هزینه دارند . اما در برند کانن های حرفه ای، انتخابها تقریبا مشابه نیکون است بجز لنز بسیار عالی Canon 800mm f/5.6L IS که عملا سبک تر از 600mm f/4.0L IS است و به شما توانایی دید بیشتری می دهد. از آنطرف هم، کانن چیزی شبیه به Nikon 200-400mm f/4.0 ندارد.
برای بقیه افراد با بودجه ی اندک، انتخاب ها محدود به لنزهایی با فاصله کانونی کمتر است.در حال حاضر مقرون به صرفه ترین لنزهای نیکون برای عکاسی از پرندگان، 300mm f/4.0 AF-S یا 80/400mm f/4.5-5.6D VR است.
من هر دوی این لنزها را امتحان کرده ام. لنز Nikon 300mm f/4.0 با اتوفوکس سریع همراه با 1.4x TC اساسا یک 420mm f/5.6 است که عکسهای واضح و شارپ با پس زمینه محو مناسب ( بوکه ) فراهم می آورد. تنها نکته منفی این لنز 300mm نداشتن VR است. که من امیدوارم نیکون در آینده این خصوصیت را به این لنز بسیار عالی اضافه کند. همچنین من این لنز را با یک مبدل 1.7x نیز امتحان کرده ام اما نتیجه آن چندان من را تحت تاثیر قرار نداد و با اینکه اتوفوکوس مرتب کار می کرد اما در رسیدن به فوکوس دقیق با شکست مواجه می شد.
در 510mm f/7.1 شما به نور زیاد و تثبیت خوب دوربین نیاز دارید تا به عکسهای قابل قبولی برسید. فقط این را بخاطر داشته باشید هر زمانی در یک لنز به بیشتر از f/5.6 می روید ( همراه با یک مبدل) ، نیکون اتوفوکوس را تضمین نمی کند. در واقع اگر شما دفترچه لنز نیکون را بخوانید آنها بیان می کنند که اتوفوکوس بالای f/5.6 عمل نمی کند. هر چند همانطور که پیش تر گفتم کار می کند اما نه خیلی خوب.
من همچنین لنز Nikon 70-200mm f/2.8 VR II + 1.4x/1.7x TC را هم امتحان کرده ام و می توانم به شما بگویم که لنز 300mm f/4.0 این لنز را در زمینه های شارپنش، بوکه، فاصله کانونی و کیفیت کنار می زند. اگر شما دوربین کانن دارید بهترین لنزها Canon 300mm f/4.0 IS + 1.4x TC یا Canon 400mm f/5.6L (بدون IS) و یا Canon 100-400mm f/4.5-5.6L IS هستند. برخی از عکاسان پرنده ها، به نتایج خوبی با لنز سیگمای Bigma با مشخصه Sigma 50-500mm f/4.0-6.3 رسیده اند. اما من با این لنز تجربه ای نداشتم و نمی توان آن را با بقیه مقایسه کنم.
تا به حال من هر آنچه که در مورد فاصله کانونی بیان کردم در مورد لنزها بود. در حالی که سنسور دوربین هم روی میدان دید اثر دارد یعنی آنچه که شما در کادر و عکس نهایی می بینید. سنسورهای کراپ دارها (که دارای سنسوری با اندازه ی کوچک تر هستند) نسبت به فول فریم دید تله تری دارند.
مباحث پیرامون این دو نوع سنسور و مقایسه آنها مبحث مفصلی است که خارج از بحث این مقاله است. تمام نیکون های DX ضریب کراپ 1.5 دارند در حالی که این ضریب در کانن 1.6 است. بنابراین عملا میدان دید ،با حاصلضرب فاصله کانونی ( +مبدل اگر وجود دارد) در این ضریب بدست می آید. به عنوان مثال یک لنز نیکون 300mm f/4.0 به همراه مبدل 1.4x (مجموعا 420mm) هنگامی که روی یک دوربین نیکون کراپ دار بسته شود میدان دیدی برابر با یک لنز 630mm است که روی نیکون فول فریم بسته شده است.
این بدان معناست وقتیکه یک نیکون کراپ دار و یک لنز 300mm و یک مبدل 1.4x دارید، اگر از پرنده ای عکس می گیرید که 10 فوت با شما فاصله دارد و شما می توانید کادر را با پرنده پر کنید، اگر بخواهید از همان فاصله با یک دوربین فول فریم( یا فیلمی 35mm ) نیز کادر را با پرنده پر کنید به یک لنز 630mm احتیاج دارید.
دسترسی به پرندگان از فاصله دور بدون جلب توجه کردن، بخش مهم عکاسی از پرندگان است. ترکیب یک لنز تله فوتو با دوربینی با سنسور DX قطعا شانس بیشتری در پرنده گرافی موفقیت آمیز برای شما به همراه دارد. از طرفی نقطه ضعف یک سنسور کراپ دار ( crop-factor ) مقدار نویز بیشتر آن در ایزوهای بالاست.
بنابراین دید بهتر (دید تله تر) الزاما به معنای کیفیت بهتر نیست. سنسور فول فریم به لحاظ نویزی خیلی بهتر از سنسورهای کراپ دار عمل می کنند خصوصا در موقعیت های نوری چالش برانگیز. بنابراین هر دو، هم مزایایی دارند هم معایبی . سنسورهای DX دید تله تری به شما می دهند و سنسورهای FX کیفیت بهتر. من البته دومی ( کیفیت ) را ترجیح می دهم اما می دانم بسیاری از عکاسان پرندگان دید بهتر و تله تر را به کیفیت بهتر ترجیح می دهند.
شاتر سریع و ایزوهای کم طبعا نور بییشتری را طلب می کند خصوصا برای لنزهایی که بازترین دیافراگم آن f/5.6 است. بنابراین در موقعیتهای نور کم، من پیشنهاد می کنم که روی سه پایه و با سرعت شاتر کند تر عکاسی کنید بجای اینکه بخواهید ایزو را بالا ببرید و عکسی با جزییات کمتری داشته باشید. همه ظرافت پرنده گرافی، در حفظ جزئیات و داشتن عکسی شارپ نهفته است. هیچکس عکسهای خارج از فوکوس و غیر شارپ پرندگان را نمی پسندد. معمولا ماکزیمم ایزوی روی بدنه DX دوربین من 800 است در حالیکه ماکزیمم ایزو در بدنه های FX (فول فریم) 1600 و گاهی حتی 3200 است، که عکسهایی با جزئیات کافی که برای پرنده گرافی نیاز است را به من می دهد. می توان نویز را در فرآیند پس تولید ( پُست پروداکشن) کنترل کرد اما جزئیات از دست رفته هرگز قابل برگشت نخواهند بود.
سه پایه چی؟ اگر از لنزهای سنگین 500mm و 600mm استفاده می کنید سیستم سه پایه خوب ( سه پایه + سر سه پایه ) یک الزام است چراکه روی دست نگه داشتن این لنزها کاری غیر عملی است.
بهترین سه پایه ها، تولید شرکتی به نام Gitzo است و سه پایه های ساخته شده از فیبر کربن در عین سبکی بسیار محکم و پایدار هستند. بهترین و گران ترین سر سه پایه برای کارهای سنگین و برای عکاسی از پرندگان مدل Gimbal از Wimberley و Kirk Enterprises و سر سه پایه های Arca-swiss هستند. این تجهیزات برای حمل و نقل لنزهای سنگین بسیار خوب هستند و برای عکاسی از پرندگان انعطاف پذیری خوبی دارند.اگر شما دنبال چیزی مقرون به صرفه تر هستید بعضی از سه پایه های ارزان تر Gitzo یا Bogen و بال هد های RRS و Kirk را جستجو کنید.
من quick-release systems های Arca-swiss را ترجیح می دهم چراکه استفاده از آنها بسیار آسان است و استحکام و پایداری خوبی دارند. پیشنهاد نمی کنم برای عکاسی از پرندگان لنزهای سبک تر را روی سه پایه ببندید مگر اینکه در یک نقطه خاص ایستاده باشید و قصد عکاسی از یک ناحیه مشخص را داشته باشید و یا اینکه نور کافی برای عکاسی با دوربین در دست نداشته باشید.
2) تنظیمات دوربین:
استفاده از سرعت سریع شاتر خصوصا برای پرندگان در حال پرواز و پرندگان کوچک که حرکات سریع دارند بسیار مهم و حیاتی است چرا که شما تاری حرکت را در ادیت نمی توانید برطرف کنید. در برخی از موقعیتها، عکاسان با سرعت شاتر کندتری عکاسی می کنند تا بالهای پرنده اندکی حالت محو و تار داشته باشد تا حس حرکت را القاء کنند.
اما در حالتهای دیگر، شما تمایل دارید پرنده را کاملا فریز و ثابت نگه دارد تا رفتار پرنده را کاملا فریز داشته باشید. برای رسیدن به این منظور، من معمولا سرعت شاتر حداقل روی 1/1600 تا 1/800 قرار میدهم. اکثر دوربینهای SLR این مودها را دارند: “Manual”, “Shutter Priority”, “Aperture Priority” , Program”. مودی که من اکثرا در عکاسی هایم از پرنده ها استفاده می کنم “Aperture Priority” یعنی حالت تقدم اپرچر (تقدیم دیافراگم) است.
نیکون دارها باید بخاطر خصوصیت Auto-ISO (ایزوی اتوماتیک) دوربین شان خوشحال باشند که بطور اتوماتیک بر اساس شرایط نوری ایزو را تنظیم میکند. در این خصوصیت شما می توانید مینیمم سرعت شاتر را که می تواند یک عدد بالایی ( که مناسب عکاسی از پرندگان است) است و همچنین، ماکزیمم ایزو را تنظیم کنید تا جزئیات به خوبی حفظ شوند.
این خصوصیت خیلی مفید است و من بارها استفاده کرده ام. بنابراین گزینه Auto-ISO را روشن کنید و ماکزیمم ایزو را برای سری DX روی 800 و برای سری FX روی 1600 بگذارید و مینیمم سرعت شاتر را روی 1/800 بگذارید. آخرین مدلهای دوربینهای DSLR کانن قابلیت Auto-ISO را دارند اما همانند نیکون هوشمندانه عمل نمی کنند. در عکاسی با مود تقدم اپرچر که من معمولا از این مود استفاده می کنم، گزینه ی Auto-ISO را در حداقل سرعت شاتر 1/800 تنظیم کرده و کاملا باز عکاسی می کنم یعنی با حداکثر اندازه اپرچر(دیافراگم).
یک نکته خوب درباره ی عکاسی با تقدم اپرچر این است که اگر نور خیلی زیاد باشد سرعت شاتر روی یک عدد بیشتر تنظیم می شود اما اگر شرایط نوری بد شود خصوصیت Auto-ISO ی دوربین ایزو را زیاد می کند و سعی می کند که سرعت شاتر را تا آنجا که ممکن است روی آن چیزی که از قبل تنظیم کرده اید نگهدارد. اگر ایزو به بالاترین مقدارش رسیده باشد اما هنوز نوری کافی نباشد خب واضح است که سرعت شاتر را کاهش می دهد تا میزان نوردهی را ثابت نگه دارد.
دلیل دیگر استفاده از مود تقدم اپرچر، توانایی سریع در تغییر اپرچر لنز برای ثبت ناحیه بزرگتر (به لحاظ عمق میدان) و کنترل بوکه است. برای مثال: من نزدیک یک پرنده ایستاده ام و با f/4 و کاملا باز عکاسی می کنم در این حالت عمق میدان خیلی باریکی دارم و اگر روی چشمان پرنده فوکوس کنم ممکن است نتوانم قسمت پشت و دم پرنده را با شارپنس کامل ثبت کنم. با افزایش اندازه اپرچر به یک مقدار بالاتر، می توانم عمق میدان بیشتر داشته باشم و پرنده را با جزییات کامل ثبت کنم.
من شخصا مود تقدم شاتر را برای عکاسی از پرندگان مناسب نمی دانم چراکه دوست ندارم دوربین اندازه اپرچر را برای من تنظیم کند. به خاطر اینکه وقتی من با سرعت شاتر بالا عکاسی می کنم به احتمال خیلی زیاد همیشه اپرچر در حالت کاملا باز قرار می گیرد، بنابراین در این مود من نقطه ای را که عکاسی می کنم به درستی نخواهم دید.
در بدترین حالت اگر شرایط نوری به سرعت تغییر کند ( مثلا پرنده از یک ناحیه باز به یک ناحیه سایه دار در شاخه یک درخت برود) از آنجاییکه دوربین روی مود تقدم شاتر تنظیم شده است و بنابراین همیشه روی سرعت شاتری که از قبل تنظیم شده عکس خواهد گرفت، عکس ممکن است کم نور ثبت شود حتی وقت خصوصیت Auto-ISO روشن باشد.
در هنگام دوربین روی دست وضعیت چگونه است؟
اگر سرعت شاتر خیلی بالایی داشته باشید عکاسی با دوربین روی دست نباید مشکلی ایجاد کند. هر چند گاهی شرایط نوری بسیار بد است و شما نمی توانید از سرعت شاتر بالا استفاده کنید. زمانی که سرعت شاتر از یک آستانه ی خاصی پایین تر بیاید تار شدن عکسهای شما شروع می شود.
چگونه از این مشکل دوری کنیم؟
یک فرمول کلی وجود دارد که می گوید سرعت شاتر را حداقل به اندازه فاصله کانونی قرار دهید. بنابراین اگر شما با یک لنز 300mm عکاسی می کنید سرعت شاتر حداقل باید 1/300 ثانیه در یک بدنه فول فریم ( 35mm ) باشد اگر همین لنز روی یک بدنه با سنسور کراپ دار بسته شود سرعت شاتر در ضریب کراپ هم ضرب می شود یعنی حداقل باید 1/450 ثانیه باشد.
تنظیمات دوربین نیکون من برای عکس گرفتن از پرندگان: مود دوربین: تقدم اپرچر و تنظیم اپرچر روی بازترین حالت. مترینگ(نورسنجی): Spot Metering اتوفوکس: در حالت High Speed Continuous قرار می گیرید ( set to “C” in front of the camera and to “Ch” on the camera dial) AF Area Mode روی middle selection تنظیم می شود.
منوی تنظیمات عکاسی دوربین: Image Quality: RAW, 12-bit on Nikon D300 and 14-bit on Nikon D700 NEF (RAW) recording: Type: Lossless compressed, NEF (RAW) bit depth: 12-bit on D300, 14-bit on D700/D3 White Balance: Auto Active D-Lighting: Off Vignette Control: Normal High ISO NR: Normal ISO Sensitivity: 200, ISO sensitivity auto control: On, Maximum sensitivity: 800 (DX) or 1600 (FX), Minimum shutter speed: 1/800
منوی تنظیمات شخصی دوربین: AF-C priority selection: Release + focus AF-S priority selection: Focus Dynamic AF area: 51 points Focus tracking with lock-on: Short AF activation: Shutter/AF-ON AF point selection: 51 points ISO sensitivity step value: 1/3 EV steps for exposure cntrl.: 1/3 Exp comp/fine tune: 1/3 Beep: Off Viewfinder grid display: On Multi selector center button: Shooting mode: Reset (Select center focus point), Playback mode: Zoom on/off, Medium magnification Multi selector: Off Assign preview button: Preview button press: Spot metering, Preview + command dials: Off No memory card?: Lock
قسمتهایی را که به رنگ قرمز نوشتم آیتمهای مهمی برای من هستند. من همیشه بصورت RAW عکاسی می کنم چراکه نسبت به JPEG تقریبا امکان احیای رنگها و جزییات کافی وجود دارد.
ضمنا وقتی بصورت RAW عکاسی می کنید مجبور نیستید نگران بالانس رنگها و فضای رنگی و بسیاری چیزهای دیگر باشید. برخی مردم ممکن است بگویند عکاسی بصورت RAW پیچیده است و فضای زیادی از هارد ( یا ذخیره ساز های دیگر) هدر می رود. اما امروزه برای فضا،با وجود هاردهای ترابایتی دیگر مشکلی نخواهیم داشت تنها مشکل عکاسی بصورت RAW این است که بافر دوربین به سرعت پر می شود و این سبب می شود که سرعت عکاسی پیاپی کاهش یابد و به یکی دو فریم بر ثانیه برسد (و شاید هم کمتر).
من پیشنهاد می کنم از کارتهای حافظه SD و CF با سرعت بالا استفاده کنید تا حافظه باعث کندی کار نشود. در هر صورت برخی از دوربین های حرفه ای مانند نیکون D3 قابلیت آپگرید شدن و افزایش بافر را دارند. بعد از آپگرید تقریبا مشکل پر شدن بافر حتی اگر بصورت RAW عکاسی کنید را نخواهید داشت.
3) پیدا کردن جای پرندگان (جانمایی پرندگان)
اکنون که تجهیزات خود را آماده و تنظیم کرده اید باید پرندگان را برای عکاسی پیدا کنید. من پیشنهاد می کنم از شایع ترین آنها مانند فنچ، گنجشک، سینه سرخ شروع کنید که به مردم عادت دارند و در همکاری کردن با شما ایرادی نمی بینند و برای عکاسان ژست می گیرند.
باید سعی کنید با عکاسی از آنها در حالات مختلف ( هنگام نشستن بر روی شاخه،غذا خوردن،خوابیدن،پرواز ) بعضی از مهارتها و تکنیک ها را در خود پرورش دهید. بهترین زمان عکاسی از پرندگان صبح زود یا نزدیک غروب است. بطور معمول صبح زود بهترین زمان عکاسی از پرندگان است که بطور کاملا فعال در جستجوی غذا برای خودشان و بچه هایشان هستند.
پس سعی کنید بیرون بروید و از پرندگان محلی عکاسی کنید تا ببینید چند مَردِ حلاج هستید. بعد از عکاسی، عکسهایتان را بازدید کنید و ببینید چه چیزی را در عکسهایتان دوست ندارید. اگر مشکلات شارپنس یا فوکوس دارید بهترین راه برای بهبود آنها، تمرین زیاد است.
زمانی که حسابی تمرین کردید می توانید عکاسی واقعی را شروع کنید. برخی از بهترین موقعیت های پرنده گرافی ممکن است خیلی به شما نزدیک باشند. فقط کافی است در گوگل جستجو کنید:
” بهترین پرنده ها در – ناحیه شما – ” یا ” بهترین مکان پرنده ها در – ناحیه شما – “. بطور مثال وقتی من در گوگل عبارت “best birding in Colorado” را جستجو می کنم لینکهای مختلف فراوانی می آیند که به مکانهای خوب که پرنده ها در آنها هستند اشاره دارند که برخی از آنها فقط چند مایل از جایی که من زندگی می کنم فاصله دارند.
بسیاری از این لینکها اطلاعاتی مفیدی از گونه های مختلف پرندگان از قبیل محل سکونت، رفتار مهاجرتی و … دارند.
(دلیری: ممکن است در ایران به دلیل عدم وجود اطلاعات جامع و دقیق شهری و روستایی، جستجوی شما نتایج مناسبی نداشته باشد. در هر صورت جستجو در سایت های گردشگری ایران یا سایت های گردشگری محل اقامت خودتان،یا جستجو در انجمن های مختلف و استفاده از تجربیات دیگر عکاسان در پیدا کردن مکانهای مناسب عکاسی از پرندگان می تواند مفید باشد. ضمنا دوستانی که این مقاله را مطالعه می کنند اگر اطلاعات و تجربیاتی در این زمینه دارند در قسمت دیدگاه درج کنند).
منبع خوب دیگر برای دسترسی به اطلاعات پرندگان،ارتباط با گروهها و کلوب های محلی پرنده شاسان است. برخی از آنها حتی اطلاعاتی از پرنده های نادر دارند. تعداد زیادی پرنده شناس و دوست داران پرندگان وجود دارند که باید از آنها تشکر کرد که بواسطه ی آنها تعداد زیادی منابع آنلاین، مجله ها، کتاب ها، روزنامه ها و … وجود دارند که باعث می شوند پیدا کردن موقعیت پرندگان اصلا سخت نباشد. آنچه سخت است پیدا کردن گونه های خیلی نادر و عجیب و غریب و عکاسی از آنهاست خصوصا اگر خجالتی (ترسو) باشند.
اگر جانمایی پرندگان برایتان سخت است و یا می خواهید از فاصله نزدیک از پرندگان عکاسی کنید یک باغ وحش محلی یا باغ پرندگان، مکان بسیار مناسبی است تا از نزدیک از پرندگان عکاسی کنید. (دلیری: خوشبختانه امروزه هم در تهران هم در دیگر شهرهای ایران، باغ های پرندگان زیبایی وجود دارند که دیدن آنها و عکاسی در فضای آنها تجربه خوبی خواهد بود. باغ پرندگان تهران – باغ پرندگان اصفهان – باغ پرندگان شیراز – باغ پرندگان کیش – باغ پرندگان کرمانشاه – باغ پرندگان آستارا ).
4) نزدیک شدن به پرندگان
چکار می کنید اگر پرنده ای، هنگامی که سعی می کنید به او نزدیک شوید از شما بترسید و پرواز کند و برود؟ تکنیک های مختلف زیادی برای نزدیک شدن به پرندگان وحشی وجود دارند که من روشی که برای خودم کارساز بوده را انجام می دهم. تقریبا همه پرندگان دید عالی دارند بنابراین احتمال خیلی زیاد دارد که پرنده، همان لحظه اول شما را ببیند.
همچنین، همه پرندگان منطقه ی امنی برای خود دارند و اگر شما سعی کنید به آنها نزدیک تر شوید احساس تهدید کرده و فرار می کنند. پرندگان مختلف، سطوح مختلفی از تحمل در تعامل با انسان دارند. برخی از پرندگان اجازه می دهند مردم به آنها تقریبا نزدیک شوند خصوصا اگر به مردم عادت داشته باشند. اینگونه از پرندگان برای عکاسی، آسانترین هستند. و پرندگانی هم وجود دارند که بسیار زیاد خجالتی (ترسو) هستند که به شما اجازه نزدیک شدن نمی دهند.
عکاسی از اینگونه پرندگان بی نهایت سخت است و شما باید درک درستی از رفتارشان داشته باشید تا بتوانید به آنها نزدیک شوید. رمز موفقیت پرنده گرافی، این است که پرنده احساس امنیت داشته باشد و حالت طبیعی خود را از دست ندهد. برخی از پرنده شناسان ماهر می توانند تا حد زیادی به پرندگان نزدیک شوند و گاهی اوقات به منطقه امن شان وارد شوند. چطور اینکار را انجام می دهند؟ پاسخ اکثر آنها، “صبر” است. وقتی بطور سریع و مستقیم به پرندگان نزدیک می شوید آنها احساس تهدید می کنند. این احساس تهدید در نگاه مستقیم کردن به آنها نیز بوجود می آید به مانند حیوانات دیگر.
خب، اینها تکنیک های من برای نزدیک شدن به پرندگان خجالتی (ترسو) است:
1- لباسهای رنگ روشن و براق نپوشید و سعی کنید تا حد امکان لباس شما با محیط پیرامونی هم خوانی داشته باشد. هر چند برخی عکاسان ترجیح می دهند لباس استتار گونه بپوشند، اما من شخصا پیراهن خاکستری یا آبی روشن با جین آبی می پوشم که بسیار مفید واقع می شود.
2- اگر در حال گردش هستید و سریع قدم برمی دارید و ناگهان پرنده ای نظرتان را جلب می کند، سرعت خود را به آرامی کاهش دهید. سرعت خود را به یکباره کاهش ندهید و بطور نامحسوس سرعت خود را کم کنید، بطوریکه پرنده تغییرات ناگهانی در رفتار شما مشاهده نکند.
3- حرکت ناگهانی نداشته باشید. اگر نیاز است دوربین را بالا بیاورید و عکس بگیرید، این کار را بسیار آهسته انجام دهید.
4- تلفن همراه خود را خاموش یا روی حالت سایلنت بگذارید. خیلی افتضاح است هنگامی که در حال نزدیک شدن به پرنده هستید تلفن تان شروع به زنگ زدن بکند!
5- زمانیکه یک پرنده می بینید مستقیما به سمت آن حرکت نکنید، بلکه با قدمهای آهسته و بصورت زیگزاگ حرکت کنید. گاهی حرکت زیگزاگ خیلی سودمند نیست، خصوصا اگر پرنده را از قبل با حضورتان ترسانده باشید. در اینصورت مهم نیست چطور به پرنده نزدیک می شوید بلکه کلید موفقیت، حرکت آهسته است ( گاهی یکی دو قدم در دقیقه و یا حتی آهسته تر). همچنین به جای راه رفتن روی نوک انگشتان، سعی کنید مسیر دیگری را امتحان کنید و در هنگام حرکت وزنتان روی پای عقبتان باشد.
6- سعی کنید وقتی پرنده به شما نگاه می کند قدم بر ندارید. بهترین زمان نزدیک شدن هنگامی است که پرنده به اطراف نگاه می کند یا سرگرم انجام کاری است.
7- سر و صدای خود را به حداقل برسانید. وقتی رو بوته ها و یا برگهای پاییزی (که صدای خش خش تولید می کنند) قدم می گذارید کنترل کردن سر و صدا کار بسیار دشواری خواهد بود، بنابراین مراقب باشید که پایتان را روی چه چیزی می گذارید واینکار را بسیار آرام انجام دهید تا سر و صدا کاهش یابد.
8- نگاه کنید که آیا پرنده از قبل ترسیده است. اگر پرنده به شما خیره شده و کاری را که قبلا انجام می داده است، متوقف کرده است، بدین معنی است که پرنده در حالت هشدار قرار دارد و هر آن ممکن است پرواز کند. همچنین اگر پرنده دم خود را بالا بیاورد و صدایی ایجاد کند یعنی ترسیده است.
9- وقتی به پرنده نزدیک می شوید به آن خیره نشوید. حیوانات عموما ارتباط مستقیم چشمی را به عنوان تهدید تلقی می کنند و به محل اصلی خود فرار می کنند.
10- در هنگام نزدیک شدن به آنها، صدای شاتر دوربین شما به احتمال زیاد باعث ترس آنها خواهد شد. بنابراین پیشنهاد می کنم از فاصله دور اقدام به عکس انداختن کنید تا پرنده به صدای شاتر عادت کند.
11- در برخی مواقع شما این شانس را دارید که با یک پرنده نوجوان خام برخورد کنید. پرندگان نوجوان بطور معمول خیلی کنجکاو هستند و به شما اجازه می دهند به آنها خیلی نزدیک شوید. حتی اگر پرندگان نوجوان به شما اجازه دهند که خیلی نزدیک شوید باز هم سعی کنید فاصله خودتان را با آنها حفظ کنید. اگر شما بتوانید چشمی دوربین خود را (کادر) با پرنده پُر کنید شما دیگر خیلی نزدیک شده اید. ضمنا خیلی نزدیک ایستادن به پرنده نیز مشکل ساز است، چراکه به خاطر عمق میدان کم (باریک) فقط قسمتی از پرنده شارپ خواهد بود، بنابراین مجبور خواهید بود اپرچر را ببندید که این به معنای از دست دادن سرعت شاتر است.
5) عکاسی از پرندگان
عکس گرفتن از پرندگان و ایجاد تصاویر زیبا، نیازمند داشتن دانش خوب درباره ی تجهیزات عکاسی تان است. برای پرندگان در حال پرواز، سرعت های شاتر بالا نیاز است وگرنه پرنده تار به نظر خواهد رسید. من به این نتیجه رسیده ام که حداقل سرعت شاتر برای پرندگان در حال پرواز 1/800 – 1/1600 است که برای من کارآمد بوده است، اما در برخی مواقع سرعت شاتر اندکی پایین تر هم اوکی است، بستگی به سایز پرنده و سرعت بال زدن آن دارد.
برای مثال: برای فریز کردن پرنده مگس خوار در حال پرواز (شکل زیر)، من از سرعت شاتر 1/1600 استفاده کردم و حتی هنوز هم بالها کمی تار هستند، فقط به این خاطر که سرعت بال زدن پرنده از سرعت شاتر من سریعتر بوده است.
بوکه یک فاکتور کلیدی دیگر در عکاسی از پرندگان است. در اغلب موارد، کنترل بوکه بسیار سخت است صرفا به این خاطر که پرنده به شما اجازه نمی دهد اطراف آن حرکت کنید و شات خودتان را برنامه ریزی کنید، البته چند نکته هست که می توانید با انجام دادن آنها به بوکه های عالی دست یابید.
مطمئن شوید که فاصله مناسبی بین پرنده و سوژه های پشت وجود دارد. فاصله بیشتر بکگراند محو بهتری می دهد ( هرچند قضیه کمی پیچیده تر از این حرفاست چرا که فاصله بین شما و پرنده و فاصله کانونی لنز شما، همه در کیفیت بوکه نقش اساسی دارند). برخی از عکاسان یک سکو همراه با ظرف غذا در نزدیکی خانه پرندگان یا محلهای پر رفت و آمد آنها قرار می دهند و عکسهای شفاف با بکگراند (پس زمینه) کنترل شده از پرندگان می گیرند.
شما می توانید مشابه چنین مکانهایی را ( مجهز به ظروف غذا برای پرندگان) در پارک نزدیک به خودتان پیدا کنید. همچنین عکاسی از پرندگان در زمستان ( بسته به منطقه آب و هوایی) نتیجه بهتری دارد چراکه شاخه های درختان، بی برگ هستند و پرنده نمی تواند خود را مخفی کند. در مورد پرنده های ساحلی و پرنده های آبی دیگر که روی شاخه ها نمی نشینند، بهترین را برای دستیابی به بوکه ای عالی، دراز کشیدن رو زمین است ،هنگامی که پرنده خارج از آب است.
چند توصیه برای عکس گرفتن از پرندگان 1- با سرعت های شاتر بالای 1/800 عکاسی کنید تا پرنده به خوبی فریز شود. برای پرندگان در حال پرواز و صحنه های سریع، سرعت شاتر بالای 1/1600 استفاده کنید. برای پرندگانی که روی شاخه نشسته اند و عملی انجام نمی دهند، شما می توانید از سرعت های 1/250 تا 1/800 با ایزوی کمتر استفاده کرده تا به کیفیت بهتری در تصویر برسید ( یک سه پایه یا تک پایه برای سرعت های شاتر کندتر قویا توصیه می گردد)
2- همیشه روی نزدیک ترین چشم پرنده فوکوس کنید. داشتن یک دم یا قسمتهای دیگری بصورت تار قابل قبول است، اما همیشه حداقل لازم است یک چشم در فوکوس و شارپ باشد. برای پرنده های در حال پرواز، رو سر یا سینه پرنده، که کنتراست بهتری برای سیستم اتوفوکس دوربین دارند، فوکوس کنید.
3- بکگراند را به دقت انتخاب کنید تا به یک بوکه نرم دستیابی پیدا کنید. عکسهایی که سوژه های نمایانی در پشت پرنده دارند به اندازه ی عکسهایی با بکگراند نرم، خوشایند نیستند.
4- صبور باشید و منتظر بمانید تا پرنده یک عمل طبیعی انجام دهد. عکسهای شامل یک پرنده نشسته بر روی شاخه کسل کننده هستند، بنابراین سعی کنید بجای این صحنه، یک عمل جالب را ثبت کنید.
5- هر زمانی که برایتان ممکن است از یک مخفی گاه (سنگر) استفاده کنید. یکی از بهترین مخفی گاه ها اتومبیل شماست که می توانید بدون ترساندن پرنده، تا حدی زیادی به آن نزدیک شوید. پرندگان عموما از اتومبیل ها نمی ترسند و شما می توانید تقریبا به آنها نزدیک شوید و چند شات حیرت انگیز را ثبت کنید. من شات های زیبای بسیاری از پرندگان ثبت کرده ام که مستقیم از اتومبیلم بوده است بدون اینکه از آن پیاده شوم. مخفی گاه های شکارچیان نیز بسیار مفید هستند اگر بتوانید مکان مناسب آن را پیدا کنید مانند یک برکه یا مکانهایی که برای پرندگان غذا می گذارند.
6- داشتن یک فلاش اکستندر مانند “Better Beamer” نیز بسیار مفید است، خصوصا برای عکاسی از پرندگانی در زیر برگهای درختان و نواحی تاریک.
7- تصاویر زیادی بگیرید. من معمولا در ابتدا یک تک عکس می گیرم، سپس نگاه می کنم تا مطمئن شوم که عکس شارپ و فوکوس است. اگر همه چیز خوب باشد، 5 تا 10 فریم پشت سر هم و در یک زمان ثبت می کنم. داشتن یک دوربین سریع که 5-6 فریم بر ثانیه ثبت کند بسیار مفید خواهد بود. سپس وقتی به خانه رفتم از بین صدها و حتی گاهی هزاران عکس، آنهایی که نمی خواهم را پاک می کنم.
8- سعی کنید خودتان را در موقعیتی قرار دهید که پشت به خورشید باشید. گاهی داشتن خورشید در سمت چپ یا راست عکس، اوکی است اما بودن خورشید در پشت سر به شما نور بهتری ارائه می دهد.
9- صبح زود یا نزدیک غروب عکاسی کنید. شما بزودی متوجه خواهید شد که صبح زود یا دم دمای غروب بهترین موقعیت ها را برای شما فراهم می آورند چراکه پرندگان گرسنه هستند و دنبال غذا می گردند. من شخصا ترحیج می دهم صبح زود عکاسی کنم – زمانی که پرندگان کاملا فعال هستند.
10- در روزهای ابری سعی کنید از پرندگان در حال پرواز عکاسی نکنید. عکسهای پرندگان با بکگراندهای سفید و خاکستری خوب نیستند و سر و کله زدن با آنها در مرحله پس از تولید ( ویرایش ) سخت است.
6) پس تولید و کراپ کردن
من از ادوبی لایت روم و فتوشاپ برای ذخیره و اعمال تنظیمات روی همه عکسهایم استفاده می کنم. لایت روم عالی است و ابزار ساده ای برای سازماندهی تصاویر و دسته بندی مجموعه عکسهایتان از پرندگان است، در حالی که فتوشاپ بسیار مناسب اصلاحر و ویرایش تصاویری است که در لایت روم قابلیت اصلاح ندارند.
من تقریبا 90-95% از وقتم را در لایت روم و 5-10% در فتوشاپ صرف می کنم. من همه ثبتهایم را بصورت RAW انجام می دهم ( و توصیه می کنم شما هم همین کار را انجام دهید )، بنابراین در هنگام دستکاری و ویرایش آنها در فتوشاپ و لایت روم می توانم به بهترین نتایج برسم، از آنجاییکه طیف گسترده ای از رنگها را دارم می توانم روی آنها کار کنم و به حداکثر کیفیت در تصویر برسم.
کراپ کردن، بخش بزرگی از پرنده گرافی است. بر خلاف مردم، پرندگان جلوی دوربین نمی شینند و پوز (ژست) نمی گیرند، بنابراین پر کردن کل کادر از پرنده همیشه امکان پذیر نیست. اگر شما از یک فاصله دور از پرنده عکاسی کنید و تصویر را برای استفاده در وب، به رزولوشن کوچکتر ریسایز کنید. پرنده خیلی کوچک خواهد شد. ضمنا در رزولوشن بالا نیز عکس را ارسال نمی کنید چراکه یک تصویر 10-15 مگاپیکسلی در هیچ مانیتور استانداری جا نمی گیرد و مناسب برای ارسال در وب نیست.
کراپ کردن به عکاسان کمک می کند تا بجای اینکه با سوژه های ناخواسته باعث حواس پرتی شوند پرندگان را به بیننده نزدیک تر کرده و آنها را برجسته کنند،. راستی چه مقدار کراپ می کنید؟ خب به این بستگی دارد که پرنده چقدر فضا در عکس اشغال می کند. اگر پرنده تقریبا کادر را پر کرده است و شما تنها نیاز دارید از دست سوژه های مزاحم خلاص شوید کراپ برای ایجاد جذابیت بیشتر کاربرد دارد. و شما می توانید پرینت بزرگی از عکستان داشته باشید. اما اگر پرنده تنها 5-10% کادر را پر کرده است، به خاطر داشته باشید که کراپ برای استفاده از عکس در وب مناسب است نه برای یک پرینت بزرگ.
موفق باشید و پرنده گرافی خوبی داشته باشید.
( نویسنده این مقاله، یک عکاس – نیکونی – است و تجربیات آن بیشتر بر اساس نیکون است. به همین خاطر اگر بر مدل های خاصی بیشتر تاکید می شود هیچ تعصبی در کار نیست. ضمنا بررسی بیشتر لنزها ودوربین ها و مشخصات و کارآیی آنها، فراتر از آنچه به قلم نویسنده ذکر شده، خارج از این مبحث است و برای آشنایی بیشتر با مشخصه های این تجهیزات، می بایست به سایتهای سازنده یا فروشنده آن مراجعه فرمایید)
ترجمه و ویرایش : محمد دلیری
بادرود وسپاس ازمطالب کامل واستفاده ازتجارب خوب جنابعالی.
بسیار عالی و آموزنده
سپاس
درود فراوان به شما
بسیار بسیار بابت مطالب مفیدتون از شما ممنونم
علاقمند به عکاسی از پرندگان هستم و مطالب شما بسیار برای من مفید واقع شدند
ایام تان پر از برکت و شادی باد
سلام من شدیدا به این سبک علاقمندم اما نیاز مند بودجه خیلی زیادیه
یک دوربین nikon 7100 هم تهیه کردم اما برای لنز نیاز به تحقیق بیشتر
در حال حاضر لنز ۱۵۰-۶۰۰ تامرون مد نظرم هست
ممنون میشم اگه راهنمایی کنید
با سلام
ضمن عرض ادب و خسته نباشید از مطالب خوب و ارزشمندی که حاصل تلاشتون بوده استفاده کردیم.یه نکته ای که تو مطالب بود و خودنمایی میکرد این بود که تعصب خاصی به دوربین نیکون دارین و تبلیغ میکنین که بایستی تو مطلب نوشتن و آئین نگارش ادبیات متون آموزشی بایستی عاری از تبلیغ و انحصار باشد.با تشکر